Eflani Hindi Bandırması

Açıklama

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri:
Eflani Hindi Bandırması; hindilerden elde edilen yağ ile su ve et ve buğday unuyla yapılan özel ekmeklerle
hazırlanan, pişirilmesi ve servis edilmesi aşamalarıyla yöreye özgü bilgi ve ustalık gerektiren bir tören yemeğidir.
Eflani Hindi Bandırması Eflani ilçesinde yarım asırdır geleneksel olarak yetiştirilen siyah ırk hindinin 9 ilâ
12 aylık olanları ile hazırlanır. Kullanılan hindi etinin yağ oranı ve kolesterol oranı düşük, protein miktarı ise
yüksektir. Hazırlanan hindinin tüm yağı suyuna geçer ve bu yağlı su bandırmada kullanılan ekmekleri ıslatmada
kullanılır.
Üretim Metodu:
Eflani ilçesinde yarım asırdır geleneksel olarak yetiştirilen siyah ırk hindinin palazları her yıl nisan ayında
yumurtadan çıkar. Hindiler serbest (free range) yetiştirme sistemi ile büyütülür. Eflani ilçesinde hindiler tamamen
açıkta ve doğal besinlerle beslenmelerinden ötürü etlerinin kalitesi ve lezzeti çok yüksektir. Yetiştiriciler, evlerinin
bahçelerinde büyüttükleri hindileri yaz hasatlarının ardından tarlalarda gezdirerek mera beslenmesi de yaptırırlar.
Hem kümeste hem de merada beslenen hindiler aralık ayının ortasından itibaren ergin hale (dişiler 2 ilâ 3
kilogram, erkekler 5 ilâ 7 kilogram) gelir. Hindiler 9 ilâ 12 aylık oldukları yaşlarda bandırma yemeği yapımı için
uygun hale gelir.
Kesimden yaklaşık bir ay önce hindiler fitil adı verilen özel yemle beslenmeye başlanır. Bu fitiller
yapılırken gernik, arpa, buğday ve mısır karışımı sac üzerinde kavrulur, el değirmeninde öğütülür. %20 oranında
kepek ilave edilir. Karışım sıcak su ile yoğrulur. Yarım parmak kalınlığında şeritler yapılır ve kurutulur.
Bandırmalık hindiler bu fitiller ile beslenerek yağlandırılırlar. Daha sonra hindi bandırması yapımı için kesime
alınırlar. Tüyleri yolunduktan, içi temizlendikten sonra ayak ve kafası ayrılır ve hindi bütün olarak haşlanır.
İkram edilecek kişi sayısına göre tepsi veya tabak seçilir, malzemeler hazırlanır. Hindi yukarıda belirtildiği
şekilde suda haşlanır. Haşlanmış hindinin bütün yağı suyuna geçmiştir ve bandırma yapımında bu yağlı su
kullanılır. Pişirilen hindi, suyundan ayrılır. Yağlı hindi suyu ayrı bir tencere içerisine alınarak 65 derece sıcaklıkta
hazırlanır. Soğumaması için mangal veya sıcak su üzerine yerleştirilir.
Eflani ilçesinde bandırma ekmeği için; buğday ekimi sonbaharda, hasadı temmuz-ağustos aylarında
yapılmaktadır. Buğday başakları kılçıklı, seyrek taneli, kırmızı renkli, kalın kabuklu, uzun-orta boylu yumuşak bir
cins olup unu beyazdır. Temizlenip yıkanmış buğdaydan %55 ilâ 65 oranında un , %35 ilâ 45 oranında kepek elde
edilir. Elde edilen un, yufka yapımına uygundur. Bu undan yapılan yufkalar pişirildiğinde gözenekli bir yapı
oluşur. Hindi yağ ve suyuna batırıldığında bu yapısı sayesinde yağ ve et suyunu içine çeker.
Bandırma ekmeği un, su ve tuz kullanılarak mayasız olarak yapılır. Elde edilen hamur parçaları (90 ilâ 95
gram) çapı 40 santimetre olacak şekilde oklava ile açılır. Sacda çift taraflı pişirilir. Tam soğuyup kurumadan 5
santimetre genişliğinde dürülür. 8,5 santimetrelik 4 parçaya bölünür. Dikdörtgen şeklinde bandırma ekmeği elde
edilmiş olunur.
Bandırmanın dizileceği tepsinin ortasına ekmeklerin dik durması için küçük bir kâse veya bardak konur.
Ekmeklerin tepsi tabanına yapışmasını önlemek için hazırlanan yağlı sudan bir miktar sürülür. Ekmekler tek tek
yağlı suya batırılır. Bir ekmek üç kez suya daldırılıp çıkartılır. Bu işlem 4 saniye gerçekleştirilir. Ekmeklerin iyice
suyu içine çekmesi sağlanırken hamur haline gelmemesi için bu süreye dikkat etmek gerekir. 4 saniyede 3 kez
suya daldırılan ekmekler ortadan başlanmak ve dik olmak üzere tepsiye dizilir. Tepsiye dizilen ekmelerin üzerine
yine bir miktar su gezdirilerek dökülür. (Hindi suyunun yağının az olması halinde arzu edilirse eritilmiş tereyağı
ile hindi suyu tekrar yağlandırılabilir.) Bu periyodik işlemler tüm ekmekler tepsiye dizilinceye kadar devam eder.
Dizilme işlemi bitince elimizde kalan yağlı su tepsiye dizilmiş olan bandırma ekmeklerinin üzerine gezdirilerek
dökülür. Ekmekler dizildikten sonra tepsinin dış kenarında 10 santimetre kadar boşluk kalmalıdır. Bu boşlukta
biriken hindi suyuna ikram edilen kişi dilediği takdirde ekmeğini tekrar bandırabilir. Haşlanan hindinin etleri
didilerek hazırlanmış bandırmaların üzerinde servis edilir.
Denetleme:
Eflani Hindi Bandırmasının belirtilen özelliklere uygun olarak üretilip üretilmediğine dair denetimler 6769
Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu hükümlerine uygun olarak Eflani Belediye Başkanlığı koordinatörlüğünde, Eflani
Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü Temsilcisi ve Eflani Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanlığı Temsilcisi
tarafından oluşacak 3 kişilik bir denetim komisyonu tarafından yapılır. Denetim komisyonu, “Eflani Hindi
Bandırması’’ adını kullanan firmaların ürettikleri bandırmalarda belirtilen malzemelerin içeriğini, yemeğin üretim
metoduna uygun olarak hazırlanmasını, pişirilmesini ve sunumunun tanıma uygunluğunu yılda en az bir defa
düzenli olarak denetler; haksız ve kurallara aykırı kullananlar hakkında gerekli kanuni yollara başvurur. Şikâyet
üzerine ve ihtiyaç duyulduğunda ise her zaman denetim yapar. Denetime ilişkin raporlar Eflani Belediye
Başkanlığı tarafından düzenli olarak Türk Patent ve Marka Kurumuna gönderilir.
Denetim merci, kamu kuruluşlarından veya özel kuruluşlardan veya bunlarda görevli uzman gerçek veya
tüzel kişilerden denetimin gerçekleştirilmesi sırasında faydalanabilir veya hizmet satın alabilir. Denetim merci
hakların korunmasında hukuki süreçleri yürütür.