Ordu Kivisi

Açıklama

Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri:
Ordu Kivisi Actinidia deliciosa Ferg. meyve türüne ait Hayward çeşidinden üretilir. Ordu Kivisi çok yıllık,
sarılıcı ve tırmanıcı, kuvvetli gelişim gösteren bir meyve ağacı olup, kök yapısı yüzlek saçak kök yapısına sahiptir.
Ordu Kivisi fidanları dikildikten 2 yıl sonra ürün vermeye başlar, tam verime ise 5-6 yaşlarında gelir. Besin maddesi
noksanlıkları pek görülmemekle birlikte, omcaların uzun yıllar yüksek verimde kalmasını sağlamak için toprak
analizleri neticesinde eksik görülen besin elementlerinin (azot, fosfor ve potasyum gibi makro besin elementleri ile
demir, bor, çinko gibi mikro besin elementleri) bitkiye verilmesi ve bunun yanında yeşil gübreleme (fiğ, soya vb.)
yapılması gerekir. Ordu Kivisi uygun koşullarda muhafaza süresi uzun bir meyvedir. Ordu Kivisinin meyveleri oval
veya elipsolit şekilli, meyveler 4,5- 7,5 cm uzunluğa ve 3,5-5,0 cm kalınlığa sahiptir. Ordu Kivisinin meyve ağırlığı
90-110 g, iyi bakılan bahçelerde 120-150 g’dır. Dıştan içe doğru meyvenin yapısı; tüyler, kabuk, dış meyve eti, iç
meyve eti, çekirdek, çekirdek evi, yumurtalık izleri, radial yumurtalık beslenme damarları ve columella olarak
sıralanabilir. Epiderm dokusu koyu yeşilden açık yeşile kadar değişebilir. Meyve sapı farklı renklerde olmakla
birlikte genellikle kahverengidir. Meyve sapı yaklaşık 6 cm uzunluğundadır. Meyve eti zümrüt yeşili renkte ve yarı
saydam görünümdedir. Meyve eti kendine has özellik olarak orta şekerli ve bol suludur. Meyve eti merkezde bulunan
ve değişik kalınlıkta olabilen kremsi renkte etli silindir etrafına yerleşmiştir. Meyve kabuğu yeşilimsi-kahverengi ve
sık, ince ve yumuşak tüylüdür.
Yeni hasat edilen Ordu Kivisinin meyve etinin 100 gramında 35 mg C vitamini ve 20,3 mg flavonoid bulunur.
Ayrıca 100 gram meyve etinde; toplam kuru madde miktarı 15-22 g, organik asitler 1,0-1,6 g, toplam şeker 7,5-13,0
g, protein 0,5-1,5 g, yağ 0,3-0,9 g, pektin 0,3-0,9 g, ham lif 1,1-2,9 g, mineral madde (kül) 0,7-1,0 g’dır ve 2250
µmol antioksidan aktivitesine sahiptir. Ordu Kivisinin çiçekleri çoğunlukla tekli, 5,5-7 cm çapında, taç yaprakları
beyaz-krem renkli, büyük ve yuvarlaktır.
Ordu Kivisi, hasattan sonra depolama süresince daha az yumuşama gösterir.

Üretim Metodu:
Ordu Kivisi çok sayıda saçak köklere sahip olması nedeniyle toprağın üst katmanının ilk 40 cm bölümünde
yer alır. Topraktaki aşırı neme, suya oldukça duyarlıdır. Yetiştirildiği topraklarda pH 5,5-6,5 aralığındadır. Ordu ili
toprakları asit karakterli organik maddece zengin, kireçsiz topraklardır ve bu tip topraklar, Ordu Kivisinin yetişmesi
için ideal şartları oluşturur.
Ordu Kivisi yetiştiriciliği değişik rakımlara ve yöneylere kurulu bahçelerde yapılır. Ordu Kivisi
yetiştiriciliğinde bahçeler, çoğunlukla T terbiye sistemi ve pergola(çardak) terbiye sistemi ile düzenlenir. Kurulum
sistemi genel olarak beton ve ahşap malzemeden oluşur, telli sistem ile desteklenir.
Ağaçlar genelde 1,8 m ile 2,2 m arasında yüksekte taçlandırılmıştır. Oluşturulan taçta, her yıl kuruyan ve
aşırı gelişen dalların çıkarılması için budama yapılır. Budama konusunda Ordu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü
ekipleri tarafından her sene kurs verilir.
Sulama sisteminin kurulduğu ve yıllık ortalama sıcaklığın 13-16 °C olduğu yerler, Ordu Kivisinin en uygun
yetişme şartlarını sağlar. Ordu Kivisi yazın aşırı sıcak olduğu dönemlerde mutlak sulamaya ihtiyaç duyar. Fakat
bölgenin yeterince yağış almasından dolayı sulama ihtiyacı aşırı değildir. Ordu Kivisi, şiddetli kış soğukları ve
ilkbahar donları olmayan, yaz aylarında nispeten orta sıcaklıkta düzenli yaz yağmuru ve vejetasyon periyodu
boyunca yüksek nemli bölgelerde sorunsuzca yetişebilir.
Ordu Kivisinin yetiştiriciliğinde ilaçlama yapılmaz. Yetiştiricilikte, toprak analizleri neticesinde eksik
görülen besin elementlerinin bitkiye sağlanması dışında, herhangi bir bitki gelişim düzenleyici kullanılmaz.
Meyveler, suda çözünür kuru madde oranı % 6,5-7,0 seviyesinde iken elle hasat edilir ve maksimum 10 kg’lık
kasalara yerleştirilerek depoya götürülür. Sınıflama, ekstra sınıf (120 g ve üzeri meyveler), 1. sınıf (90-120 g arası
meyveler) ve 2. sınıf (70-90 g arası meyveler) olarak depolama öncesinde yapılır. Meyvelerin depoya konulmadan
önceki ağırlığı ile her bir dönemde kaybettiği ağırlık oranlanarak yüzde ağırlık kaybı değerine ulaşılır. Meyvelerde
depolama süresi, % 10 ağırlık kaybına ulaşıncaya kadar geçen zamanı ifade eder. Aynı zamanda meyve eti sertliği
bir el penetrometresi ile belirlenir. Meyve eti sertlik değeri 3-4 kg ( yaklaşık 30-40 Newton) seviyesine düştüğünde,
ürünler pazara transfer edilir. Ordu Kivisi soğuk hava deposunda muhafaza sıcaklığı 0±0,5 °C ve % 90±5 oransal
nem koşullarında 5-6 ay süre ile depolanabilir.
Denetleme:
Denetim mercii; Ordu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Ordu Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü ve Ordu
Üniversitesi Ziraat Fakültesinden konusunda uzman birer teknik eleman olmak üzere üç kişiden oluşur. Bahçe
denetimi ve analize dayalı denetim olmak üzere iki aşama içeren denetimler, aşağıda belirtilen usul ve esaslara uygun
biçimde düzenli, ihtiyaç ve şikâyet olduğunda ise her zaman yapılır.
Denetim kriterleri:
 Bahçe denetimi: Ordu ilinde Ordu Kivisinin yetiştirildiği bahçelerde, aralık, ocak ve şubat aylarında
kış (verim) budamasının; mayıs ve haziran aylarında meyve seyreltmesinin usulüne uygun olarak
yapılıp yapılmadığı kontrol edilir.
 Analize dayalı denetim: Kasım ayının ilk haftası itibari ile arazide refraktometre ile ölçülüp SÇKM %
6,5-7,0 değerine ulaştığında hasat yapılır.
 Depolama süresi, meyve ağırlık kaybı ve meyve eti sertliği: Üreticilerden alınan numunelerin, kasım,
aralık, ocak, şubat ve mart aylarında soğuk hava deposunda uygun şartlarda depolanıp depolanmadığı;
depolama süresi, meyve ağırlık kaybı ve meyve eti sertliği bakımından denetlenir.
 Pazar kontrolü: Yıl içerisinde, soğuk hava depolarında muhafaza edilen Ordu Kivisinde meyve eti
sertlik değeri, el penetrometresiyle ölçülür.
Denetim mercii, kamu kuruluşlarından veya özel kuruluşlardan veya bunlarda görevli uzman gerçek veya
tüzel kişilerden denetimin gerçekleştirilmesi sırasında faydalanabilir veya hizmet satın alabilir. Tescil ettiren,
hakların korunmasında hukuki süreçleri yürütür.